Fietssnelwegen geraken meer en meer gekend én ze worden vaker gebruikt voor woon-werkverkeer. Het is duidelijk dat fietsen de toekomst is. We hebben het al vaker aangegeven. Fietsen is goed voor de gezondheid, het is ontspannend, goed voor de leefomgeving en het vermijdt de uitstoot van schadelijke gassen.
In België helpt de overheid om ons massaal op de fiets te krijgen. Ze doet dit door financiële voordelen en een betere infrastructuur aan te bieden.
Financiële voordelen woon-werkverkeer
Elektrische fietsen bijvoorbeeld worden al lang niet meer enkel gebruikt voor recreatieve doeleinden. Ze worden nu ook veelvuldig ingezet voor het woon-werkverkeer. Je kan daarbij als werknemer rekenen op een interessante fietsvergoeding.
Ook leasing voor gewone fietsen en e-bikes is boekhoudkundig mogelijk. Deze formule zit echt in de lift. Er zijn heel wat voordelen voor werkgevers en werknemers. Dat maakt dat fietsen, en dan in het bijzonder elektrische fietsen, aan een echte opmars bezig zijn. De combinatie van een fietsleasing en een complete fietsverzekering staan garant voor een zorgvrije verplaatsing van en naar het werk. Krijg je pech tijdens je tocht langs een fietssnelweg? Met een fietsverzekering met pechverhelping word je snel weer op weg geholpen.
Infrastructuur zoals fietssnelwegen
Een andere manier waarop de overheid helpt om ons meer op de fiets te krijgen is door de infrastructuur te verbeteren. Hierbij zien we dat er voortdurend nieuwe fietsroutes worden uitgetekend. Dat dit concept een groot succes is zien we bijvoorbeeld aan de enorme belangstelling voor de Limburgse fietsroute Fietsen door de bomen.
Maar er is meer. De overheid doet ook zijn best om het woon-werkverkeer per fiets te stimuleren. De aanleg van nieuwe fietssnelwegen is daar een mooi voorbeeld van.
Gaan werken met de fiets of e-bike?
Uit een recente enquête van Fietsberaad komt duidelijk naar voor waarom Vlamingen niet met de fiets gaan werken.
De top 3 redenen hebben te maken met afstand en kwalitatieve fietspaden. Dit is een gegeven waarop de fietssnelwegen kunnen inspelen.
Met een elektrische fiets op een fietssnelweg rijden maakt het traject een stuk sneller, veiliger en comfortabeler.
| Waarom gebruiken Vlamingen de fiets NIET om naar het werk te gaan? | |
|---|---|
| Afstanden te groot / te ver | 58% |
| Niet veilig door fietsen in gemengd verkeer | 24% |
| Fietspaden niet kwalitatief genoeg | 20% |
| Hou niet van fysieke inspanning | 17% |
| Kinderen afzetten/ophalen | 15% |
| Moeilijk combineerbaar met openbaar vervoer | 12% |
| Boodschappen doen | 12% |
| Bang dat fiets gestolen wordt | 11% |
| Geen aangepaste fiets of kledij | 9% |
| Te weinig aangepaste signalisatie | 7% |
| Kan fiets niet parkeren | 4% |
| Andere | 27% |
Bron: Fietsberaad
Fietssnelwegen: ideaal voor woon-werk verkeer
Zowat een derde van de Vlamingen woont op een afstand van minder dan 7,5 km van zijn werk. En algemeen genomen kunnen we zeggen dat de meeste woon-werkverplaatsingen korter zijn dan 15 km. Als je dan rekening houdt met alle files en het drukke verkeer is het vaak sneller om met de fiets naar het werk te komen.
De elektrische fiets is daar sterk in het voordeel. Door de trapondersteuning kom je niet bezweet op je werk toe. Dat is iets wat veel mensen over de streep trekt om de verplaatsing naar het werk met een fiets te doen.
De overheid voorziet in fietssnelwegen. Dit zijn fietspaden waarop het zeer comfortabel fietsen is en waar je bovendien snel vooruit kan gaan. Deze zogenaamde fietssnelwegen verbinden steden met elkaar die tot 15 à 20 km van elkaar verwijderd zijn. Ze zijn handig om snel naar het werk te fietsen.
Uiteraard blijft het daar niet toe beperkt. Deze fietssnelwegen kunnen evengoed gebruikt worden door scholieren en fietsers die in hun vrije tijd een ontspannende rit met weinig verkeer willen doen.
Op maat van de fietser
De fietssnelwegen zijn gemaakt op maat van de fietsers. Ze zijn vaak gelegen langs spoorwegen, waterwegen of snelwegen. De overheid is op dit moment nog volop bezig nieuwe fietssnelwegen aan het aanleggen. In alle provincies zijn er ondertussen al fietssnelwegen. Momenteel kan je zo’n 2700 km rijden op dergelijke wegen. Daarnaast wordt er ook 38 plaatsen gewerkt aan nieuwe fietsroutes en zijn er ook nog een vijftigtal dossiers in voorbereiding.
Kortom, fietssnelwegen zijn in de toekomst niet meer weg te denken. Zeker als je kijkt naar het drukke verkeer. Het is niet verwonderlijk dat er op sommige plaatsen op drukke momenten tot 8.000 fietsers per uur passeren.
Online routeplanner
Het is hoogst uitzonderlijk dat je nog iemand met een wegenkaart ziet rondrijden. Alles wordt tegenwoordig digitaal gepland, van recreatieve reisroutes tot woon-werkverkeer. Daarom zet de overheid ook in op een online routeplanner. Op deze routeplanner kan je je vertrek- en eindpunt ingeven en bekijken via welke fietssnelwegen je het traject kan afleggen.
Een goede route gevonden? Je kan gemakkelijk de gegevens exporteren naar een gpx-bestand dat je kan opladen in je smartphone of gps.
Benaming
Wat de benaming betreft weten we nog niet wat er in de toekomst gangbaar zal worden. Zowel de termen fietssnelweg als fietsostrade worden gebruikt. In het Brusselse gewest spreekt men van een cyclostrade. De termen betekenen allemaal hetzelfde.
Wat zijn de kenmerken van een fietssnelweg?
- Het is een traject met zo weinig mogelijk stops. Zo kan je er als fietser comfortabel en snel doorfietsen.
- Aan kruispunten krijgen de fietsers voorrang waar dit mogelijk is.
- Niet iedereen rijdt even snel op een fietssnelweg. Daarom zijn deze fietspaden extra breed. Op die manier is het gemakkelijk om in te halen.
- De ondergrond waarop je fiets is comfortabel en veilig en aangepast voor fietsverkeer.
- Net zoals op autosnelwegen is het belangrijk om korte en scherpe bochten te vermijden. Fietssnelwegen zijn dus altijd zodanig aangelegd dat je dus altijd goed rechtdoor kan rijden.
Hoe goed is de fietssnelweg gekend bij de Vlamingen?
Fietssnelwegen zijn een relatief nieuw concept. In een enquête van Fietsberaad werd gevraagd of Vlamingen weten wat een fietssnelweg is.
| Fietssnelweg | Fietsstraat | |
|---|---|---|
| Ken ik niet | 19% | 18% |
| Ken ik, gebruik ik niet | 46% | 39% |
| Gebruik ik | 35% | 44% |
- 18-29 jarigen maken het meest gebruik van deze fietspaden: 43% heeft een fietssnelweg al gebruikt en 58% heeft reeds een fietsstraat gebruikt.
- Het gebruik bij dagelijkse fietsers ligt nog hoger: 55% gebruikte al een fietssnelweg en 66% gebruikte al een fietsstraat.
Bron: Fietsberaad
Hoe snel mag je rijden op een fietssnelweg?
Om te weten hoe snel je kan rijden is er altijd signalisatie aangebracht. Een fietssnelweg heeft op dit moment nog geen eigen juridisch statuut. Dat betekent dat je dus altijd goed moet kijken wat er mogelijk is en aan welke reglementen je je moet houden. Dit staat vermeld met duidelijke signalisatie uit de wegcode langs de kant van de fietssnelweg.
Het is handig dat je online de routeplanner eens nakijkt. Op dit moment zijn nog niet alle fietssnelwegen duidelijk met die naam aangeduid. Er is door de overheid wel een logo ontworpen maar dit is nog niet geplaatst bij al deze snelle fietspaden.
Minimum- en maximumsnelheid op een fietssnelweg?
Op dit moment heeft een fietssnelweg nog geen eigen juridisch statuut. We kunnen dus niet zomaar zeggen wat de maximum snelheid is op alle fietssnelwegen. De maximum snelheid die je moet rijden hangt af van waar de fietssnelweg is gelegen.
Ga je bijvoorbeeld door een zone 30 dan dien je de maximum snelheid van 30 km/uur daar ook te respecteren. Hetzelfde geldt voor snelwegen die door landelijke wegen lopen. Je treft ook fietssnelwegen aan langs jaagpaden. Daar is de snelheid beperkt tot 30 km/uur en tot 10 km/uur in de bebouwde kom.
Wat er gewoon fietspad betreft, deze worden aangegeven met het bord D7. Er zijn in België geen snelheidslimieten voorzien. Algemeen genomen, als je dus niet door een zone 30 rijdt, op landelijke wegen of een jaagpad, dan zijn er geen minimum- of maximumsnelheden waaraan je je moet houden.
Mag je met een elektrische fiets op een fietssnelweg rijden?
Zoals we al hebben aangegeven mag we een onderscheid tussen twee soorten elektrische fietsen. Er zijn elektrische fietsen die met trapondersteuning niet sneller kunnen dan 25 km/uur. Die worden eigenlijk beschouwd als een gewone fiets en rijden gewoon op het fietspad. Fietsen die 45 km/uur halen met trapondersteuning noemen we Speed Pedelecs. Deze zijn niet toegelaten op een gewoon fietspad.
Er is op dit moment nog geen apart juridisch voor fietssnelwegen. Of je er met een Speed Pedelec op mag hangt dus af van het type weg waarover je rijdt. Een Speed Pedelec wordt beschouwd als een bromfietsklasse P. Je zal dus moeten kijken op de verkeersborden die langs de fietssnelweg zijn geplaatst of dit type bromfietsen is toegelaten.
Subsidies voor elektrische fietsen?
Een fietssnelweg en een e-bike gaan zeer goed samen. Sommige steden en gemeenten geven subsidies aan hun inwoners voor de aankoop van een elektrische fiets.
Opgepast voor voetgangers!
Op autostrades voor auto’s zal je geen voetgangers tegenkomen. Die zijn daar namelijk verboden. Op een fietssnelweg is dat anders. De naam snelweg is daarmee wel wat misleidend. Fietssnelwegen zijn er voor fietsers maar in veel gevallen zijn wandelaars ook toegelaten. Kijk daarom altijd de verkeersborden die van toepassing zijn op een stuk fietssnelweg. Als de weg ook is toegelaten voor voetgangers is het belangrijk om natuurlijk extra waakzaam en voorzichtig te zijn.
Is een fietssnelweg enkel voor woon-werkverkeer?
Iedere fietser is welkom op een fietssnelweg. De filosofie van deze snelwegen is dat deze in hoofdzaak zijn gericht op woon-werkverkeer. Bij de aanleg ervan is er rekening mee gehouden dat je je als fietser zo snel mogelijk wil verplaatsen van punt A naar punt B. Dat betekent dat fietssnelwegen niet noodzakelijk de mooiste routes zijn.
De Vlaamse overheid, vooral de Vlaamse provincies, hebben zelf heel wat mooie recreatieve routes uitgetekend. Die staan garant voor mooie zichten, bankjes waar je kan rusten en picknickplaatsen. Bij een fietssnelweg is het heel anders. Daar is het vooral een kwestie van je snel, vlot en veilig te kunnen verplaatsen. Wie een fietssnelweg gebruikt doet dat niet omdat hij op zoek is naar de mooiste plekjes in een bepaalde streek.
Dit gezegd zijnde, als recreatieve fietser ben je inderdaad welkom om fietssnelwegen te gebruiken. Een van de kenmerken van fietssnelwegen is dat ze ruim en breed zijn waardoor fietsers met een verschillende snelheid elkaar toch kunnen inhalen.
